Κωστάς Καββαθάς (Εν λευκώ & Αντίλογος)

Η μοναξιά (;) του δρομέα μεγάλων αποστάσεων

ΔΕ θυμάμαι αν ήταν τίτλος ταινίας ή βιβλίου. Ένα απ’ τα μειονεκτήματα αυτής της κατηγορίας των «αθλητών» είναι ότι ξεχνούν εύκολα. Λίγο ο ρυθμός του διασκελισμού, που γίνεται πότε γρήγορος πότε αργός, λίγο ο ήχος των πελμάτων στην άσφαλτο, πολύ η αποφασιστικότητα που κινεί την προσπάθειά τους, κι έρχεται μια στιγμή που απλώς μόνο τρέχουν. Με την απόσταση, το περιβάλλον αλλάζει μορφή. Όπως όταν κινείσαι με 250 ή 300 χλμ./ώρα με αγωνιστικό αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα, έτσι και όταν τρέχεις μεγάλες αποστάσεις αισθάνεσαι ότι πως μπαίνεις σε μια σήραγγα στο χρόνο που δεν έχει αρχή, μέση και, το πιο περίεργο, τέλος! Μετά τα πρώτα 30 χρόνια, ξυπνούν δυνάμεις που δεν ήξερες ότι υπάρχουν, κάνοντας τα βήματά σου ανάλαφρα, αέρινα. Τρέχεις για να τρέχεις και όχι να καταρρίψεις ρεκόρ ή να φτάσεις στο τέρμα - κι αυτό συμβαίνει πλέον με μένα.
Σαν καλός γιατρός, με... εξετάζω, για να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι, ύστερα από 36 χρόνια, το μόνο πράγμα που μπορεί να με σταματήσει είναι το γελοίο μηχανικό λάθος που, εδώ και δεκαπέντε χρόνια λέω ότι σύντομα θα πάψει να υπάρχει: ο θάνατος.
Γιατί, πέρα από το πόσο αστείο είναι να πεθαίνεις επειδή χτύπησες το κεφάλι στο πεζοδρόμιο, η συγκεκριμένη κουταμάρα αφαιρεί τη δυνατότητα από τους δρομείς να τρέχουν στους αιώνες, αφού στόχος τους δεν είναι ο τερματισμός, αλλά ο αγώνας.
Το 2006 συμπληρώνονται 36 χρόνια που «τρέχω» με τους 4Τ και αισθάνομαι σαν να ξεκίνησα χτες. Γιατί; Για πολλούς λόγους, πρώτος από τους οποίους είναι η εμπιστοσύνη και η συμπαράσταση των αναγνωστών. Το περιοδικό θα είχε κλείσει, πουληθεί στους εμπόρους των εθνών ή υποκύψει στις ορέξεις των εξουσιαστών, αν δεν υπήρχε η δική σας στήριξη. Μπορεί να το έχω γράψει πολλές φορές και να έχει γίνει πλέον βαρετό, αλλά θα το πω ακόμα μία. Στο κάτω κάτω, δε νομίζω ότι περιμένετε (πια) από μένα να γράψω τις εντυπώσεις μου από την οδήγηση του νέου Audi A3 2.0 Quattro ή της BMW 330i (και τα δύο από τα καλύτερα «οικογενειακά» σήμερα στον κόσμο, με την BMW να αποτελεί τη φανταστική μου «επιλογή», μια και δε με βλέπω να αγοράζω δικό μου αυτοκίνητο στα επόμενα δυο, τρία χρόνια!).
Όπως δείχνει η έρευνα αναγνωσιμότητας Bari, κάθε μήνα κοντά μας «τρέχουν», κατά μέσο όρο, 308.000 άντρες και 61.000 γυναίκες αναγνώστες, αριθμός που κανένα άλλο περιοδικό δεν έχει καταφέρει να πλησιάσει, παρά τις ανακοινώσεις του ανταγωνισμού στα ηλεκτρονικά μέσα της διαφήμισης και του marketing. Αν αυτό το φαινόμενο δεσίματος αναγνώστη-εντύπου δε συνιστά ρεκόρ, ας μας πουν οι κάθε λογής ειδικοί τι συνιστά.
Ρωτάνε φίλοι, αναγνώστες και ακροατές του σταθμού μας 87.7 FM «Εν Λευκώ» πότε σκοπεύω να σταματήσω και απαντώ: μόλις με χτυπήσει το λάθος που έλεγα. Κανείς (ή σχεδόν) από τους παλιούς γραφιάδες δεν πέθανε σκαλίζοντας τον κήπο του. Όλοι άφησαν την τελευταία τους πνοή γράφοντας στο νοσοκομείο. Είναι τόσο μεγάλη η διαστροφή του επαγγέλματος και η δημιουργία ενός εντύπου (εφημερίδας, περιοδικού, βιβλίου), τόσο μεγάλο «ναρκωτικό», που δε σου επιτρέπει να πεθάνεις!
Λένε οι φίλοι: γιατί δεν παίρνεις ένα 4x4, να κάνεις τα ταξίδια που ονειρεύτηκες ή να πετάς και να προσγειώνεσαι στα πιο όμορφα μέρη; Αν θέλω; Όπως η ξερή γη τη βροχή, αλλά, έτσι που τα κατάφερα, δεν μπορώ να λείψω απ’ το γραφείο. Πώς τα κατάφερα έτσι; Όπως όλοι που εργάζονται και δημιουργούν, έτσι κι εγώ στην επαγγελματική μου ζωή έκανα δέκα πράγματα. Οκτώ σωστά και δύο λάθη, αφού μόνο εκείνος που δεν κάνει τίποτα δεν κάνει λάθη. Αυτά τα «λάθη» με κρατάνε δέσμιο, γιατί το ένα ήταν ότι δεν κατάφερα να έχω σχέσεις με κόμματα και υπουργούς, για να μου παίρνω δάνεια σαν αυτά που πήρε από την Αγροτική Τράπεζα (σύμφωνα με ρεπορτάζ του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου στο «ΠPΩTO ΘΕΜΑ» της Κυριακής 06.11.05) ο επιχειρηματίας κ. Αλλαμανής.
Γράφει:
«... Mια άλλη κραυγαλέα υπόθεση είναι εκείνη των Eλληνικών Tουριστικών Aκινήτων, για ακίνητα στην περιοχή του Aστέρα Bουλιαγμένης (πόρισμα του κ. Iσίδωρου Nτογιάκου). Όπου και αν απευθυνθήκαμε, δεν πήραμε πειστική απάντηση για την τύχη της υπόθεσης αυτής. Σημειωτέον ότι η δικογραφία παραδόθηκε από τον κ. Nτογιάκο στις 7 Iουλίου 2004 και αναφέρεται στις ευθύνες των εκπροσώπων του ελληνικού Δημοσίου, των κυρίων Tσοχατζόπουλου και Nίκο Xριστοδουλάκη. Aπό αναβολή σε αναβολή πάει και η σκαστή υπόθεση του βουλευτή κ. Aθανάσιου Παπαγεωργίου, η οποία έφθασε στην Eξεταστική Eπιτροπή, αλλά η διερεύνησή της ανεβλήθη περιέργως... Tι είχε πράξει ο βουλευτής Πιερίας του ΠAΣOK; Ως υποδιοικητής της Aγροτικής Tράπεζας προέβη σε σειρά δανειοδοτήσεων του κ. Aπόστολου Aλλαμανή αλλά και των εταιρειών του (από τους τίτλους θα καταλάβετε περισσότερα) AΛΦA ΣYMMETOXEΣ, AΛTE και EΣXA. Θαυμάστε το ρυθμό αλλά και την ποιότητα “εξυπηρέτησης” της τράπεζας.
Στη συνεδρίαση 32/23-8-00 μαζί με τους κυρίους Λάμπρου, Σαντιξή, Kαζαντζή, Tζιλάτη και Tσούμα ενέκρινε χορήγηση δανείου αντεγγύησης για έκδοση εγγυητικής επιστολής 10 δισ. δρχ. με τη χρησιμοποίηση πιστωτικού ορίου που είχε εγκριθεί σε προγενέστερο χρόνο, προκειμένου να εξαγοράσει ομοειδή ευρωπαϊκή εταιρεία χωρίς κανέναν (!) προσδιορισμό και, φυσικά, χωρίς καμιά αξιολόγηση του Aλλαμανή ως φυσικού προσώπου, χωρίς να εξεταστεί η δυνατότητα αποπληρωμής δανείου σε περίπτωση κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής, χωρίς να είναι γνωστός ο αποδέκτης της εγγυητικής και χωρίς καν να ερευνηθεί για την εξαγορά ποιας εταιρείας εχορηγείτο το δάνειο. Mε τέτοιους όρους, τον ιδιοκτήτη της τράπεζας να είχες πατέρα, δάνειο δεν έπαιρνες. Σαν να μην έφτανε αυτό, στην ίδια συνεδρίαση, τα ίδια πρόσωπα, προεξάρχοντος του βουλευτή, ενέκριναν δάνειο άλλων 6 δισ. δρχ. για εξαγορά του 40% εταιρείας του κ. Aλλαμανή. Παρ’ ότι γνώριζαν ότι το δάνειο θα χορηγείτο για άλλον σκοπό από αυτόν που φαινομενικά χορηγήθηκε! Θαυμάστε την απάτη: παίρνουμε την ίδια μέρα δύο δάνεια 10 και 6 δισ., για να εξοφλήσουμε εν μέρει με τα 6 δισ. το προσωπικό δάνειο των 16 δισ. Eξεπλάγητε; E, λοιπόν, υπάρχει και συνέχεια: στην υπ’ αριθμόν 45/29-11-00 συνεδρίαση, η ίδια ομάδα, η οποία συμμετείχε στο Γενικό Συμβούλιο Xορηγήσεων της Aγροτικής, με αρχηγό το βουλευτή κ. Παπαγεωργίου, χορήγησε άλλα 9 δισ., παρά την αρνητική εισήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης, δεχόμενη την προσωπική εγγύηση του κ. Aλλαμανή! Έλεος, κύριοι της Bουλής, ο κόσμος αγανακτεί και απογοητεύτεται. Eμπρός στο δρόμο που χάραξαν οι δικαστές. Kαθίστε, παρακαλώ, κάποιοι στο σκαμνί...».

Η περίπτωση που αποκάλυψε ο δημοσιογράφος δεν είναι παρά μια από τις εκατοντάδες που επέτρεψαν σε πολλούς επιφανείς να κάνουν περιουσίες που θα ζήλευαν ακόμα και οι σεΐχηδες του Κόλπου. Δεν αποκλείεται κάποια μέρα να αποκαλυφθούν κι εκείνοι που διαχειρίστηκαν (και διαχειρίζονται) τα κρυφά και φανερά ταμεία των κομμάτων και τότε είναι που θα πέσει γέλιο, αφού θα αποκαλυφθεί πώς ο Φίτσουλας, ο Πίτσουλας και ο Καρατσιμίτσουλας απέκτησαν τα σούπερ σπίτια και τα ντούπερ αυτοκίνητα, ενώ, μέχρι πριν λίγα χρόνια «μύριζε το στόμα τους» (και τα πόδια τους) από την «πείνα» (οικονομική και κοινωνική).

ANAΓNΩΣTEΣ
368,6 ANTPEΣ: 308,1 ΓYNAIKEΣ: 60,5

HΛIKIEΣ
13-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55-70
21,6 68,5 91,5 78,9 71,2 36,9

KOINΩNIKOOIKONOMIKEΣ TAΞEIΣ
ANΩTEΡH MEΣH KATΩΤΕΡH
103,9 137,8 127

MOPΦΩΣH
ANΩTΕΡH MEΣH KATΩΤΕΡH
139,6 115,8 113,2
(Oι αριθμοί σε χιλιάδες)
Πηγή Bari Report Β2005

Oι 4TPOXOI είναι το πρώτο περιοδικό αυτοκινήτου σε αναγνωσιμότητα μέσου τεύχους, με 368.600 αναγνώστες.

Oι 4TPOXOI είναι το πρώτο περιοδικό σε αναγνωσιμότητα στο ανδρικό κοινό απ’ όλα τα μηνιαία και δεκαπενθήμερα περιοδικά της αγοράς, με 308.100 άνδρες αναγνώστες.

Με το πέρασμα των χρόνων, το περιοδικό άλλαξε όψη και μορφή και, από απλό «αυτοκίνητο», έγινε δρόμος, λεωφόρος, πάθος, γραμμή οριζόντων, πείραμα, αγώνας, αγάπη, συνήθεια, αίμα που τρέχει στις αρτηρίες και δίνει καύσιμο στον κινητήρα, στους οδηγούς, στους δρομείς. Και όχι μόνο αυτό, αλλά κάνει και κάτι άλλο, πολύ πιο μεγάλο και στιβαρό: διαμορφώνει συνειδήσεις, αλλάζει μυαλά, μεταβάλλει το τοπίο των μεταφορών. Αντί, όπως συμβαίνει στα έντυπα που πουλάνε αίμα και σπέρμα, να αιχμαλωτίζει το φως, το διαχέει. Και είναι αυτό το φως που κινεί το περιοδικό, τους ανθρώπους που το φτιάχνουν και, βέβαια, το ΔΜΑ, που, παρά τις επιθέσεις που δέχεται, εξακολουθεί να τρέχει χωρίς να λαχανιάζει.
Ωχ... Ο Κ.Κ. ανακάλυψε εχθρούς! Γιατί; Νομίζετε πως δεν υπάρχουν; Η 36χρονη παραμονή στην πρώτη θέση πονάει, όχι τόσο τους ανταγωνιστές, αλλά κυρίως εκείνους που δεν κατάφεραν να μας ελέγξουν. Οι νανο-γίγαντες, για παράδειγμα, που πρότειναν να μας αγοράσουν με αντάλλαγμα τη διαφήμιση των περιοδικών στα τηλεοπτικά κανάλια τους. Οι πολιτικοί που δεν καταλαβαίνουν πώς γίνεται το περιοδικό να μην τρέχει σε γαλάζια, πράσινη ή ροζ άσφαλτο.
Τι είναι το άγνωστο ιπτάμενο (στην κυριολεξία!) αντικείμενο που λέγεται 4ΤΡΟΧΟΙ και ποιες είναι οι «Τεχνικές Εκδόσεις», που επί τέσσερις δεκαετίες παραμένουν όρθιες; Ξέρω ότι όλα αυτά δεν έχουν σχέση «με αυτοκίνητα», αλλά, επειδή το ίδιο συμβαίνει με πολλούς από εσάς, νομίζω ότι έχω υποχρέωση να τα πω.

¶σχετο. Από τη δεκαετία του ’60, μία ή δύο φορές το χρόνο, κάνω το ίδιο πείραμα: προσπαθώ να φανταστώ πώς θα αισθανόμουν, αν κάποια στιγμή έμπαινα ή ανήκα στην τάξη των εξουσιαστών και των αεριτζήδων-μεταπρατών. Αν, δηλαδή, την άνοιξη συζητούσα για το ποιο σκάφος θα αντικαθιστούσε το 80άρι, το καλοκαίρι πλατσούριζα στο «Parasite Beach» και το χειμώνα αντικαθιστούσα την Carrera με Hummer II ή το Cayenne με Lexus. Κάθε φορά που το επιχειρώ, μoυ ’ρχεται να ξεράσω, όχι επειδή λειτουργεί ο αριστερός μου εαυτός, αλλά γιατί ούτε ένα από τα παραπάνω παράσιτα δε δικαιούται να τα κατέχει.
Ποιοι «δικαιούνται»; Εκείνοι που με τη δουλειά τους έχουν προσφέρει στον τόπο. Που έκαναν εργοστάσια χωρίς να κλέψουν, έστησαν επιχειρήσεις χωρίς μαύρο χρήμα, μεγάλωσαν χωρίς τη βοήθεια του κόμματος, έφτιαξαν κάτι από την αρχή, με τις δικές τους δυνάμεις.
Στον καπιταλιστικό κόσμο ζούμε και όχι στην Kούβα του Φιντέλ (που μόλις πεθάνει, η χώρα θα γεμίσει οίκους ανοχής και καζίνο για τα «Aμερικανά») και δεν έχω παραισθήσεις. Και όχι μόνο αυτό, αλλά μ’ αρέσουν όλα όσα ο κόσμος αυτός προσφέρει, από τις Ferrari μέχρι τα Cigarette και από τα Cirrus μέχρι τα Lear Jet. Και όχι μόνο μ’ αρέσουν, αλλά, διάβολε, πάντα μπορούσα να «τα πάω» - σε αντίθεση με ορισμένους καραγκιόζηδες, που δεν ξέρουν πώς λειτουργεί και πού βρίσκονται οι μοχλοί του Sportmatic. Αυτό, απλά, σημαίνει ότι όχι μόνο θα ήθελα να έχω μια Carrera, αλλά θα την οδηγούσα καλά, όπως θα έκανα με ένα αεροπλάνο, ένα ελικόπτερο ή ένα ανεμόπτερο. Γι’ αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή πριν κάποιος πει πως αυτά που γράφω είναι αποτέλεσμα φθόνου ή μιζέριας. Δε γίνεται αυτός που έκανε γνωστές τις Porsche στην Ελλάδα, που μετέφρασε με τα ίδια του τα χέρια και εξέδωσε (το 1971, ρε χαμένοι) το βιβλίο «Πόρσε: Ο ¶νθρωπος και τα Αυτοκίνητα», να έχει πρόβλημα με τη μάρκα. Με τα λαμόγια και τους νεόπλουτους ναι, όχι με το αυτοκίνητο, το ελικόπτερο ή το σκάφος υψηλών επιδόσεων!
Ούτε με το τένις έχω κόλλημα. Μια χαρά άθλημα είναι και μακάρι να μπορούσα. Κόλλημα έχω με την επαρχιώτικη γκλαμουριά, την αναγεννημένη βλαχιά και τη γυφτιά.
Γι’ αυτό, λοιπόν, κάθε φορά που θέτω στον εαυτό μου το ερώτημα αν ήθελε να είναι μέλος αυτής της κοινωνικής και οικονομικής τάξης, παίρνω πάντα την ίδια απάντηση: με τίποτα! Και είναι αυτή η αιτία που σε όλη μου τη ζωή δεν επεδίωξα να ενταχθώ στους κόλπους αυτού του εσμού.

Αντ’ αυτού, έκανα ειδικά περιοδικά. Όχι το Playboy ή το Penthouse, το Maxim ή το όποιο έντυπο πουλάει σάρκα και σεξ (που, πιστέψτε με, μπορούσα - και η σχετική αλληλογραφία στη διάθεση του καθενός), αλλά περιοδικά για τις επιστήμες και την τεχνολογία, που, όμως, δεν είχαν καμία ελπίδα σε μια χώρα βασικά αγραμμάτων. Mόλις χίλια φύλλα έφτασε να πουλάει το περιοδικό «Επιστήμη & Τεχνολογία» και αναγκαστήκαμε να το κλείσουμε.
Γιατί πουλάνε περιοδικά ίδιου περιεχομένου με ξένους τίτλους; Μα, λόγω της ξενομανίας. ¶λλο «Επιστήμη & Τεχνολογία» και άλλο Secular Science...
Τι είναι το ΦΑΕΘΩΝ, το Ολυμπία-Πεκίνο; Τι είναι τα «ΠΤΗΣΗ & Διάστημα», «ΗΧΟΣ-Εικόνα», «2ΤΡΟΧΟΙ», «0-300»; Eίκοσι νέα περιοδικά και ετήσιοι οδηγοί καταναλωτή κυκλοφόρησαν από το 1970. Aπό το «ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ», το «ΑΝΑΛΟΓΙΟ» και το «ΣΚΑΦΟΣ & Θάλασσα» (στη δεκαετία του ’70) μέχρι το «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ» (το... 1985!), το «RAM» (το 1986) και άλλα που χάθηκαν, είτε επειδή βγήκαν νωρίς είτε (τις περισσότερες φορές) λόγω των δικών μας εσωτερικών προβλημάτων; Τι είναι το πρωτοποριακό Κέντρο Οδικής Ασφάλειας, το Safetrack;
Να, όμως, που στο θαυμαστό κόσμο που ζούμε δε «μετράνε» αυτά που έκανες, αλλά αυτά που κάνεις τώρα. Το μέτρο της επιτυχίας δεν είναι πόσων νέων ανθρώπων έχεις αλλάξει (προς το καλύτερο) τη ζωή με το -όποιο- παράδειγμα έδωσες, αλλά το ποιον πολιτικό κέρδισες στο τένις. Ένα παράδειγμα. Για τους εξουσιαστές δεν έχει σημασία αν έχεις δώσει τη ζωή σου για να κάνεις μια από τις καλύτερες εταιρείες τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα (τη ForthNet), ξεκινώντας από ένα δωμάτιο 2x3 στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών στην Kρήτη, ούτε αν έχεις φτιάξει ένα από τα καλύτερα περιοδικά αυτοκινήτου στον κόσμο. Σημασία έχει να είσαι «στα κόλπα», να γλείφεις, να πουλάς φύκια για μεταξωτές κορδέλες, να τοκίζεις, να πουλάς προστασία, να έχεις ιδιωτικούς στρατούς, να αγοράζεις συνειδήσεις. Έχοντας, λοιπόν, πέσει θύμα αυτής της νοοτροπίας (το σύνδρομο του Ιησού δε βοηθάει στο μπουρδέλο που ζούμε), αισθάνομαι την ανάγκη να μιλήσω ανοιχτά στους μοναδικούς υποστηρικτές της προσπάθειάς μας, στους αναγνώστες, και να αντιδράσω με κάθε τρόπο στην επίθεση που δέχονται οι 4ΤΡΟΧΟΙ και η εταιρεία (σύντομα θα πω λεπτομέρειες). Και, αν και αυτόν το μήνα δεν έγραψα «γι’ αυτοκίνητα», ζητάω συγγνώμη και σας υπόσχομαι ότι θα το κάνω μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες!_ Κ. Κ.

FEB/04-JUN/05
Πληθυσμός: 6353.5 χιλ. άτομα, Aστάθμιστο: 8.829
ΩΣ ΠΡΟΣ ΦΥΛΟ
ΣΥΝΟΛΟ ΑΝTΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΒΑΣΗ (000) άτομα 6353.5 3141.4 3212.1
ΔΙΑΚΟΠΕΣ 642.1 262.8 379.3
COSMOPOLITAN 456.5 75.3 381.2
BHMA DONNA 448.2 161.4 286.7
FREE 405.7 299.3 106.5
4ΤΡΟΧΟΙ 368.6 308.1 60.5
MAX POWER 340.0 286.3 53.6
GLAMOUR 279.0 22.6 256.3
ELLE 276.4 27.7 248.6
ΙΔΕΕΣ & ΛΥΣΕΙΣ 274.2 79.2 195.0
ΙΔΑΝΙΚΟ ΣΠΙΤΙ 268.2 72.6 195.7
BURN OUT 268.1 219.4 48.7
MARIE CLAIRE 266.0 26.7 239.4
MIRROR 255.7 21.7 234.0
NITRO 255.3 172.2 83.2
GOURMET 253.5 94.6 158.9
MADAME FIGARO 249.7 24.5 225.2
VITA 245.8 51.3 194.5
BAZAAR 244.5 82.8 161.7
NATIONAL GEOGRAPHIC 242.4 159.6 82.8
MAISON & DECORATION 241.3 90.2 151.2
ΟΙΚΙΑ & ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ 238.9 69.4 169.5
FOCUS 233.2 149.4 83.8
DIVA 231.2 29.1 202.0
CAR & DRIVER 221.2 187.5 33.7
LIFE & STYLE 213.1 35.7 177.4
RAM 189.0 133.7 55.3
AUTO MOTOR UND SPORT 174.3 131.3 43.0
ΣΟΥΠΕΡ 173.4 16.4 156.9
ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ & ΕΓΩ 164.4 38.7 125.7
PINK WOMAN 161.6 8.9 152.7
IN STYLE 153.0 18.9 134.1
ΜΕΤΡΟ 150.1 90.9 59.3
LIPSTICK 148.2 13.3 134.9
PC MAGAZINE 148.1 122.9 25.2
CELEBRITY 147.5 13.3 134.2
MAX 144.5 112.8 31.7
VOGUE 143.1 22.8 120.3
FORMA 141.8 16.3 125.4
PLAYBOY 141.3 122.2 19.1
MEN’S HEALTH 141.0 122.0 19.0
ΕΓΩ 133.6 9.2 124.4
ΠΑΙΔΙ & ΝEOI ΓΟΝΕΙΣ 133.6 28.6 105.1
PLAYSTATION2 128.3 90.1 38.3
2-ΤΡΟΧΟΙ 127.7 105.6 22.1
MOTO 124.4 107.9 16.4
ΓΑΙΟΡΑΜΑ 117.3 62.9 54.4
ΔΙΦΩΝΟ 115.0 78.0 37.0
POWER 114.5 102.6 11.9
STATUS 112.8 84.0 28.8
ΓΑΜΟΣ 112.6 16.3 96.3
ΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ 111.7 23.0 88.6
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟ ΤΡΙΦΥΛΛΙ 109.9 87.7 22.2
ΣΙΝΕΜΑ 102.5 60.1 42.4
ΓΥΝΑΙΚΑ 101.8 10.5 91.3
PC MASTER 101.0 88.6 12.5
ASTRA & ΟΡΑΜΑ 100.1 19.0 81.1
VOTRE BEAUTE 98.8 11.1 87.7
DRIVE 97.9 89.7 8.2
HITECH 93.8 72.5 21.3
ΑΦΙΣΟΡΑΜΑ FANS 90.4 23.7 66.8
ΚΟΥΖΙΝΑ+ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ 89.4 7.6 81.8
ΑΡΜΟΝΙΑ 88.9 13.7 75.2
SPORTY JUNIOR 82.4 67.8 14.6
POPULAR SCIENCE 80.0 50.1 29.9
ΟΙΚΟ 79.2 33.3 45.9
AUTO ΤΥΠΟΣ 78.8 61.3 17.4
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ DVD 78.8 46.8 32.1
ΚΛΙΚ 74.3 51.5 22.8
POPULAR MEDICINE 71.7 41.1 30.6
CAR 71.6 62.7 8.9
COSMOΝΥΦΗ 71.5 8.0 63.5
0-300 69.8 61.3 8.5
PENTHOUSE 69.8 62.7 7.1
MEN 63.6 54.6 9.0
EVO 62.1 55.3 6.9
ESQUIRE 60.3 41.5 18.8
COMPUTER ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ 57.8 45.9 11.9
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ 57.3 39.5 17.8
SALVE 56.1 13.9 42.2
MUSIC LIFE 55.6 27.8 27.8
POWER BIKES 53.7 49.2 4.6
VOYAGER 51.0 20.1 30.9
ΓΕΥΣΗ-ΚΟYΖΙΝΑ 50.7 7.9 42.8
TOMORROW 48.8 38.4 10.4
HOMME 45.9 30.0 15.9
ΑΜΥΝΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 37.7 35.7 2.0
NEMECIS 32.6 18.7 13.9
CLOSE UP 30.4 9.9 20.5
METRO TICKET 29.2 14.9 14.3
MARIAGES 29.0 4.5 24.5
9 ΜΗΝΕΣ PLUS 24.7 6.0 18.7

ΦYΣIKH KAI AYTOKINHTO

Γιατί δε στρίβει;

του Διονύση Κωνσταντίνου, Φυσικού

Η στήλη εύχεται να μη σας συμβεί, αλλά στοιχηματίζει ότι κάποιοι έχουν ζήσει τη δυσάρεστη εμπειρία να γυρίζουν το τιμόνι χωρίς το αυτοκίνητο να πειθαρχεί. Κάθε απάντηση που σχετίζεται με την ποιότητα του δρόμου, των ελαστικών και της ανάρτησης, καθώς και με την ταχύτητα εισόδου στη στροφή, καλύπτει πλευρές του ζητήματος και όλες μαζί δίνουν μια πρώτης τάξεως ερμηνεία. Η εξήγηση... δεύτερης τάξεως συμπυκνώνεται σε μία μόνο πρόταση: δεν υπήρχε δύναμη αρκετή για να το στρίψει! Οι κινήσεις όλων των σωμάτων στη φύση κυριαρχούνται από τις δυνάμεις που ασκούνται σ’ αυτά και αυτό που κάνουμε με το γκάζι, το φρένο ή το τιμόνι είναι να ενεργοποιούμε τις κατάλληλες κάθε φορά δυνάμεις, πρωτίστως στατικής τριβής, μεταξύ δρόμου και ελαστικών του αυτοκινήτου.
Συνήθως, θεωρούμε ότι η τριβή εμποδίζει την κίνηση, κάτι ακριβές όταν δύο σώματα ολισθαίνουν το ένα πάνω στο άλλο. Τότε λέμε ότι αναπτύσσεται «τριβή ολίσθησης». Η στατική τριβή, που εμφανίζεται όταν δεν υπάρχει ολίσθηση, αλλά μόνο τάση για ολίσθηση, μπορεί να κάνει περισσότερα. Λόγου χάρη, εμποδίζει τον τροχό να περιστραφεί τρελά πάνω στο δρόμο, όταν πατήσουμε γκάζι. Ο τροχός υποχρεώνεται να κυλήσει, παίρνοντας μαζί του και το αυτοκίνητο. (Να, ένας τρόπος να «δούμε» την επιτάχυνση του αυτοκινήτου.) Μπορεί, ακόμα, να το φρενάρει, να εξασφαλίζει σταθερή ταχύτητα, εξισορροπώντας την αντίσταση του αέρα, ή να αλλάζει την κατεύθυνση κίνησης. Όλα αυτά εξαρτώνται μόνο από το προς τα πού «κοιτάζει». Σε κάθε στροφή, κοιτάζει προς το εσωτερικό της και καθορίζει την κεντρομόλο δύναμη, που κάνει το αυτοκίνητο να στρίβει. Όσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα του αυτοκινήτου και πιο κλειστή η στροφή του δρόμου, τόσο μεγαλύτερη κεντρομόλος και, επομένως, στατική τριβή απαιτείται. Σε κάθε καμπή του δρόμου, το αυτοκίνητο «διαλέγει» ακριβώς τη δύναμη που χρειάζεται για να στρίψει.
Για να πάρετε μια ιδέα, η κεντρομόλος που χρειάζεται ένα αυτοκίνητο σε μια στροφή ακτίνας 30 μ., όταν κινείται με ταχύτητα 60 χλμ./ώρα, είναι σχεδόν ίση με το βάρος του. Η τριβή ανάμεσα σε ένα καλό σετ ελαστικών και ένα καλό οδόστρωμα μπορεί να καλύψει αυτήν την τιμή. Αν, όμως, κάποιος θελήσει να πάρει την ίδια στροφή με 120 χλμ./ώρα, θα χρειαστεί τετραπλάσια δύναμη, η οποία απλώς δεν είναι διαθέσιμη, αφού η τριβή δεν μπορεί να ξεπεράσει μια μέγιστη τιμή που σχετίζεται με την ποιότητα της επαφής ελαστικών-οδοστρώματος. Τι θα γίνει τότε; Συνήθως, η στατική τριβή μετατρέπεται σε ολίσθησης, τουλάχιστον στους εμπρός τροχούς. Το αυτοκίνητο χάνει την πλευρική δύναμη που θα το έστριβε και κινείται ευθύγραμμα, ακολουθώντας το νόμο της αδράνειας και όχι το δρόμο, ούτε τις επιθυμίες του οδηγού του. (Τα πράγματα μπορεί να δυσκολέψουν και σε μικρή ταχύτητα, αν κάποιος βρεθεί ξαφνικά σε νερό, χώμα, λακκούβες και άλλα τέτοια, που ξεφυτρώνουν εκεί όπου δεν πρέπει και μειώνουν την πρόσφυση.)
Δεν είναι λίγοι αυτοί που χρεώνουν την έξοδο από το δρόμο σε μια υποτιθέμενη δύναμη, τη «φυγόκεντρο». Εδώ δε χρειάστηκε να δεχτούμε μια τέτοια δύναμη, αλλά μόνο τη δράση πραγματικών δυνάμεων. Η έξοδος οφείλεται όχι σε κάποια ιδιαίτερη δύναμη, αλλά στην έλλειψη επαρκούς δύναμης, όπως ασφαλώς έχει καταλάβει ο αναγνώστης.
Τέλος, αφού μιλάμε για στατική τριβή, ας μην προσπαθεί κάποιος να την αλλάξει πάνω στη στροφή, με επιταχύνσεις, φρεναρίσματα ή περισσότερο τιμόνι. Αυτά την τροποποιούν, και μάλιστα διαφορετικά για κάθε τροχό, με απρόβλεπτα αποτελέσματα. Ένας κατάλληλος τρόπος για να στρίβει ένα αυτοκίνητο είναι να διατηρεί σταθερή ένδειξη ταχυμέτρου (ίσως μικρότερη από αυτήν της προηγούμενης ευθείας) και σταθερό τιμόνι σε ολόκληρη την καμπύλη.